Het
bruine pigment melanine zorgt voor de uiteenlopende tinten en kleuren
van de menselijke huid. Zonder melanine zou de huid er vaalwit uitzien
met paarse verkleuringen veroorzaakt door het bloed dat door de
huid stroomt. Mensen met een blanke huidskleur maken zeer weinig melanine
aan. Mensen met een lichtbruine huid produceren een matige hoeveelheid
melanine en mensen met een donkerbruine huid zeer veel. Mensen met
albinisme hebben geen melanine.
Melanine
wordt geproduceerd door speciale cellen (melanocyten), die tussen
de andere cellen in de bovenste huidlaag, de opperhuid of epidermis
liggen. Na de aanmaak verspreidt de melanine zich tot in andere
nabijgelegen huidcellen.
Wanneer
melanocyten aan zonlicht worden blootgesteld, maken ze meer melanine
aan, waardoor de huid donkerder (bruiner) wordt. Bij sommige mensen
met een lichte huidskleur maken bepaalde melanocyten als reactie op
zonlicht meer melanine aan dan andere. Deze ongelijke melanineproductie
leidt tot de pigmentvlekken die bekendstaan als sproeten. Aanleg
voor sproeten komt binnen families voor. Een verhoogde productie
van melanine kan ook een reactie zijn op hormonale veranderingen,
zoals die zich kunnen voordoen bij de ziekte van Addison, tijdens
de zwangerschap of door het gebruik van orale anticonceptie. In
sommige gevallen heeft het donker verkleuren van de huid niet zozeer
te maken met een hogere melanineproductie als wel met afwijkend
pigment dat zich in de huid verspreidt. De huid kan ook donkerder
worden ten gevolge van ziekten als hemochromatose of hemosiderose
waarbij zich ijzer in de huid opstapelt of als reactie op sommige
geneesmiddelen die op de huid, oraal of intraveneus worden gebruikt.
Een ophoping van bilirubine (het voornaamste pigment in gal) geeft
de huid een gele tint (geelzucht).
Een abnormaal
geringe hoeveelheid melanine (hypopigmentatie) kan grote gebieden
van het lichaam of kleine plekjes aantasten. Een geringere hoeveelheid melanine
is meestal het gevolg van een eerder opgelopen huidbeschadiging,
zoals een blaar, zweer, brandwond of huidinfectie. Soms kan er pigment
verloren gaan door een ontsteking van de huid of, in zeldzame gevallen,
door erfelijke factoren. Een veelvoorkomende huidaandoening, pityriasis
versicolor (see Pityriasis versicolor), kan ook gering pigmentverlies in delen
van de huid veroorzaken.
Last full review/revision February 2003
|